Düzenli dışkılama, sağlıklı sindirim sisteminin önemli bir göstergesidir. Haftada birkaç kez dışkılamak mı, yoksa günde bir kere mi normaldir?

Dışkılama sıklığı, bireyin kilosu, boyu, aktivite düzeyi, beslenme alışkanlıkları ve su tüketimi gibi birçok faktöre bağlıdır. Zayıf, düşük kalorili bir diyetle beslenen bir kişiyle, yüksek kalorili yiyecekler tüketen, kilolu biriyle dışkılama sıklığı ve miktarı farklı olacaktır. Bu nedenle, haftada üç defadan günde üç defaya kadar dışkılama sıklığı “normal” olarak kabul edilebilir.

Önemli olan dışkının kıvamı, şekli ve rengi. Bunlar, sindirim sisteminin sağlığını gösteren önemli işaretlerdir. Bristol Görsel Dışkı Ölçeği (Bristol Stool Scale), dışkının farklı tiplerini ve bunların sağlık durumu ile ilişkisini tanımlayan bir ölçümdür. Bu ölçekte 7 temel dışkı tipi mevcuttur. Ağır ishal durumlarında, tip 8 olarak adlandırılan ve tıbbi müdahale gerektiren özel bir dışkı tipi görülebilir. Bu tip genellikle aşırı alkol tüketimi veya ilaç kullanımının sonucu ortaya çıkar.

Tip 3 ve tip 4 dışkılar, sağlıklı sindirimin göstergesidir. Tip 1 ve tip 2 ise kabızlığı işaret eder. Tip 5 dışkılar lifsiz beslenmenin bir göstergesiyken, tip 6 ve tip 7 ishal ya da şiddetli ishal belirtisidir.

Kişi herhangi bir sindirim sorunu yaşamıyorsa, günde birkaç defadan üç günde bir defa dışkılamak normal kabul edilir. Beslenme, egzersiz, uyku düzeni ve hormonal değişiklikler ile ilaç kullanımı, dışkılama sıklığını etkileyebilir.

Kabızlık sorunları ile karşılaşıyorsanız, lifli yiyecekler (meyveler, sebzeler, tahıllar), bol su tüketimi, düzenli hareket ve tuvalete zamanında gitme önemlidir. Şayet bunlara rağmen sorun devam ederse, bir doktora danışmak gerekir. Kabızlık nedenleri arasında lifsiz beslenme, yetersiz sıvı tüketimi, süt ürünleri aşırı tüketimi, hareketsiz yaşam, şekerli gıdaların aşırı tüketimi, tuvalet ihtiyacını erteleme, asitli gıdaların fazla tüketimi, müshil veya laksatif ilaçların uzun süreli kullanımı, bazı ilaçlar (ağrı kesiciler, antidepresanlar, demir takviyeleri, asit düzenleyiciler) yer almaktadır.

İshal, vücudun sıvı kaybına ve besinlerin emiliminin yetersiz olmasına yol açabilir. Bu durumdaki kişilerin de, beslenme ve sıvı alımına dikkat etmeli ve gerektiğinde doktora başvurmalıdır. İshal nedenleri arasında lifsiz beslenme, bağırsaktaki bakteri dengesizliği, aşırı yağlı beslenme, sindirim sistemindeki sorunlar ve kronik stres yer alıyor.

Doğru beslenme, düzenli yaşam biçimi ve gerekirse uzman desteği, sağlıklı bir sindirim sisteminin olmazsa olmazlarıdır.