Dış gebelik, embriyonun rahmin dışında yerleşmesiyle ortaya çıkan bir durumdur. Gebeliklerin yaklaşık %2’sinde dış gebelik görülür ve tüm gebelik kayıplarının %10’undan sorumludur. Dış gebelik, ilerideki gebeliklere de etki edebilir. Dış gebelik sonrası gebeliklerin yaklaşık her altı kişisinde birinde kendiliğinden düşük, yaklaşık her üç kişide birinde tekrar dış gebelik meydana gelir. Dış gebelik öyküsü olan kadınların üçte biri daha sonra canlı doğum yapar. Normal gebelik ile dış gebelik birlikteliği çok nadirdir, yaklaşık 4000 gebelikte 1 kez görülür. Yumurtlama ilaçlarının kullanımı, hem iç hem de dış gebelik riskini artırabilir.

Dış gebeliklerin çoğu tüplerde gelişir; ancak, karın boşluğunda, yumurtalıklarda ve nadiren de rahim ağzında da oluşabilir. Dış gebelik, acil cerrahi müdahale gerektirebilir, bu nedenle erken ve doğru tanı çok önemlidir. Hastanın şikayetleri, dış gebeliğin yırtılıp yırtılmadığına bağlı olarak değişiklik gösterir. Örneğin, hafif lekelenme tarzında kanama, daha sonra kasık bölgesinde şiddetli ağrı, baş dönmesi, bayılma, boyun ve omuz ağrısı görülebilir.

Gebelik testi, dış gebelik vakalarının %50-60’ında pozitif sonuç verir. Beta HCG değeri 25 mIU/ml ve üzerindeyse pozitif olarak kabul edilir. Genellikle dış gebelikte HCG seviyesi normal gebeliklere kıyasla daha düşüktür ve 48 saatlik aralıklarla yapılan ölçümlerdeki artış oranı da normal gebeliklere göre daha yavaştır. Kan hemoglobininde ani düşüş ve ani ağrı, dış gebelik yırtılması ihtimalini düşündürür. Ultrasonografi, gebeliğin dış gebelik mi yoksa rahmin içinde mi olduğunu belirlemede önemli bir rol oynar. Rahim içinde gebelik kesesi ve embriyonun görülmesi, dış gebelik şüphesinin ortadan kalkması için yeterli bir bulgudur. Yumurtalık bölgesinde kitle veya rahim dışında fetal kalp atışının saptanması da dış gebelik tanısına işaret eder.

Serum HCG seviyesi 6000-6500 mIU/ml civarında iken karın ultrasonuyla rahmin içinde gebelik kesesi görülüyor olabilir. Bu seviyenin üzerinde rahmin içinde gebelik kesesi gözlemlenmiyorsa dış gebelik şüphesi %90’a yükselir. 1000 mIU/ml seviyesinde vajinal ultrason ile rahmin içinde gebelik kesesi görülebilir. Bazı durumlarda rahmin içinde küçük bir kese veya büzülmüş bir kese görülebilir. Bu görüntüler, gerçekte kan pıhtısı olabilir.

Tedavi, klinik tabloya göre belirlenir. Acil durumlarda, laporoskopik veya açık cerrahi yöntemlerle dış gebelik odağı çıkarılır, kanama kontrol altına alınır veya laparoskopik yöntemle kitleye kemoterapötik ajan enjekte edilir.

Sonuç olarak, adet gecikmesinden sonra devam eden lekelenme ve şüpheli pelvik veya karın ağrısı durumlarında gecikmeden jinekoloğa başvurmak önemlidir.