Günümüzde artan ekran kullanımı, özellikle çocuklarda ciddi sağlık sorunlarına yol açabiliyor. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Mustafa Alper Aykanat, 2 yaşına kadar çocukların ekrana maruz kalmaması gerektiğini vurguluyor.
Çoğu ebeveyn, çocuklarını enerjilerini harcamaları için desteklemek yerine, teknolojik cihazlar kullanarak onları sessiz ve meşgul tutmayı tercih ediyor. Uzmanlar, anne karnından itibaren ekran radyasyonuna maruz kalan çocukların, gerçek dünyadan kopuk bir şekilde büyümelerinin beyinde ciddi sorunlara yol açtığını, 3 boyutlu yaşamın önemini vurgulamaktadır.
Dr. Aykanat, ekran bağımlılığının olumsuz etkilerine değinerek ebeveynlere düşen görevleri sıralıyor. 2 yaşına kadar çocuklarda ‘sıfır ekran’ önerisi, beyin gelişiminin anne karnından başlayıp 2 yaşına kadar %99’unu tamamladığı gerçeğiyle açıklanıyor. Hamilelik döneminde de aşırı radyasyondan kaçınılması gerektiği belirtiliyor. Doğumdan sonraki ilk iki yıl, çocukların teknolojik cihaz kullanımından uzak tutulması şart.
Çocukların, dış uyaranları fark edebilmeleri için 3 aylık olduktan sonra çevreye etkileşime geçmesi önemli. Sevgi gösterisi, meyve-sebze ve oyuncaklarla vakit geçirme, dokunma duyularının beyin gelişimine katkı sağlıyor. Bunların yerine ekran maruziyeti ile 2 boyutlu bir dünyaya maruz bırakmak, beyin gelişimini olumsuz yönde etkiliyor ve çocuğu dünyadan soyutluyor.
Ekrana bağımlı büyüyen çocuklarda davranış ve kişilik bozuklukları görülebiliyor. Bazı çocuklar kendilerini çizgi film kahramanları olarak algılayıp bu yönde davranışlarda bulunabiliyorlar. Bu durum, beynin tamir edilemez travmalara ve algı bozukluklarına yol açabiliyor. Ebeveynler, çocuklarının ekrana olan bağımlılığını ve ekrandan uzak kaldıklarında gösterdikleri tepkileri fark ederek, zararın farkına varabiliyor. 3 yaşına kadar ekran kullanımının önerilmediğini vurgulayan Dr. Aykanat, çocuklarla aktif oyunlar oynamanın, resim yapmanın, fiziksel etkileşimin ve enerjilerini sağlıklı şekilde boşaltmalarının önemini vurguluyor.
Ekran bağımlılığı, otizm, atipik otizm, hiperaktivite ve dikkat eksikliği gibi çeşitli sağlık sorunlarının tetiklenmesinde rol oynuyor. Çocukların enerjilerini fiziksel aktiviteler yoluyla boşaltmaları gerektiğini, bunun yanında el becerilerini geliştirecek aktivitelere de yönelmeleri gerektiğini belirtiyor. Ekranlarda çocuk ve erişkinler için farklı dalga boyları bulunduğunu belirten Dr. Aykanat, erişkinlerde reklam izlerken olan hipnotik etkiyle, çocuklarda reklamlara aşırı ilgi gösterme arasında bağlantı kuruyor. Bu durum çocukların beyin gelişimine zarar vermektedir.